از کجا بفهمیم آرتروز زانو داریم + علائم و درمان

نوشته شده توسط مدیر · در۰۵ آبان ۱۳۹۸ ساعت ۰۹:۴۴.

در این مقاله از توپ تاپ به بررسی بیمار آرتروز پرداخته ایم که همه افراد در هر مرحله ای از زندگی ممکن است به آن دچار شوند. اما نکته ای که در این مقاله بسیار حائز اهمیت است، یادگیری شیوه های تشخیص و درمان این بیماری است تا بتوانید به شیوه ای مؤثر از پیشرفت این بیماری جلوگیری کنید. با ما همراه باشید.

روشهای شناسایی و درمان آرتروز در زانو

آرتروز زانو به علت التهاب و آسیب به یک یا تعداد بیشتری از اجزای ساختاری موجود در مفصل زانو رخ می دهد. آرتروز بسته به علت پیدایش به چندین فرم تقسیم بندی می شود؛ در حالی که اُستئوآرتریت به علت فرسایش تدریجی غضروف پوشانندهی انتهای استخوانها ایجاد می گردد، روماتیسم مفصلی یک اختلال خود ایمنی مزمنی است که پوشش مفاصل را هدف قرار می دهد. دیگر انواع آرتروز توسط عفونت، بیماری های زمینه ای (مثل لوپوس اریتماتوز سیستمیک)، یا تجمع کریستال های اسید اوریک ایجاد می گردند. اگر مایلید بدانید که آیا آرتروز در مفاصل دارید یا خیر، شناسایی شایع ترین علائم و نشانه هایی که در ارتباط با این وضعیت هستند را یاد بگیرید.

بخش اول: مطلع شدن از اینکه آرتروز در زانو دارید یا خیر

1- فاکتورهای خطر خود را ارزیابی کنید. بسته به نوع آرتروز، چندین فاکتور وجود دارند که ممکن است شما را در خطر ابتلا به آرتروز زانو قرار دهد. با اینکه برخی از این فاکتورها تغییر پذیر نیستند، فاکتورهای دیگری نیز وجود دارند که می توانید با تغییر آنها، ریسک ابتلای خود به آرتروز زانو را کاهش دهید.

· ژنها. زمینه ژنتیکی قادر است شما را نسبت به برخی از انواع آرتروز (مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس اریتماتوز سیستمیک) مستعدتر سازد. اگر شما سابقه خانوادگی ابتلا به آرتروز داشته باشید، احتمال اینکه دچار آرتروز زانو گردید بیشتر است.

· جنسیت. مبتلا شدن مردان به نقرس بیشتر است، فرمی از آرتروز التهابی (ورم مفاصل) که از مقادیر بالای اسید اوریک در خون ناشی می شود در حالی که زنان برای ابتلا به آرتریت روماتوئید بیشتر مستعد هستند.

· سن. با افزایش سن خطر ابتلا به آرتروز در شما بیشتر می شود.

· چاقی. اضافه وزن داشتن فشار بر روی مفاصل در زانوهای شما وارد می کند و می تواند ریسک ابتلای شما به آرتروز را افزایش دهد.

· سابقه آسیب مفاصل. آسیب به مفصل زانو تا حدی می تواند سبب ابتلا به استئوآرتریت شود.

· عفونت. عوامل میکروبی می توانند سبب عفونت مفاصل و احتمالا پیشرفت انواع مختلف آرتروز شود.

· شغل. برخی شغل ها نیازمند خم شدن زانو و یا قوز کردن های مداوم و پی در پی هستند که ممکن است خطر ابتلای شما به استئوآرتریت زانو را افزایش دهد.

· اگر شما یک یا چند فاکتور خطر برای آرتروز دارید، با دکتر خود در مورد اقدامات پیشگیرانه ای که باید انجام دهید مشورت کنید (یا قسمت مربوط به پیشگیری را که در ذیل به آن اشاره شده است را مشاهده کنید).

2- علائم آرتروز زانو را بشناسید. شایع ترین علائم آرتروز زانو درد مفصلی و سفتی زانو می باشند. با این حال، بسته به نوع آرتروز (مانند آرتریت روماتوئید یا استئوآرتریت)، امکان اینکه طیف گستردهای از دیگر علائم را نیز تجربه کنید وجود دارد. برای اینکه علائم آرتروز را شناسایی کنید، در صورتی که هر کدام از علائم زیر را تجربه می کنید یادداشت برداری کنید:

· درد که اغلب با انجام فعالیت ها بدتر می شود.

· دامنه حرکتی کاهش یافته یا محدود شده.

· سفتی زانو.

· تورم و احساس درد هنگام لمس مفصل زانو.

· احساس اینکه مفصل ممکن است از کار افتاده شود.

· خستگی و ضعف (اغلب در رابطه با مدت دورههایی که آرتریت روماتوئید در اوج هست).

· تب و لرز خفیف (اغلب در رابطه با مدت دورههایی که آرتریت روماتوئید در اوج هست).

· بدشکلی زانو (زانوهایی که هنگام راه رفتن به یکدیگر برخورد می کنند یا پای پرانتزی) معمولا علامت پیشرفته آرتروز است که درمان نشده است.

آگاه بودن نسبت به علامت درد و پیگیر بودن

3- نسبت به علامت درد آگاه باشید و پیگیری کنید. تمامی دردهایی که در زانو حس می شوند علامت این نیست که شما از آرتروز رنج می برید. درد آرتروز معمولا در داخل زانو و در برخی موارد بخش جلویی یا پشتی زانو حس می شود.

·فعالیت هایی که فشار به مفصل زانو وارد می کنند، مانند پیاده روزی مسیرهای طولانی، از پله بالا رفتن یا سر پا ایستادن به مدت های طولانی، می توانند درد آرتروز را بدتر کنند.

· در موارد شدید آرتروز زانو، ممکن است درد هنگام نشستن یا دراز کشیدن رخ دهد.

4- دامنه حرکت و سفتی را ارزیابی کنید. علاوه بر درد، آرتروز دامنه حرکت را نیز در زانوی شما کاهش می دهد. دیر یا زود، به علت از دست رفتن لغزش سطوح استخوان، ممکن است این احساس به شما دست دهد که زانوی شما سفت شده و دامنه حرکت محدوده گردیده است.

· به هر میزان که غضروف در یک سمت از زانو دچار فرسایش می گردد، ممکن است متوجه شوید که زانوی شما بیشتر به حالت پای پرانتزی یا پایی که هنگام راه رفتن زانوها به هم برخورد می کنند تبدیل خواهد شد.

5- حواستان به متورم شدن یا صدای ساییده شدن (غژ غژ کردن) باشد. تورم نشانه دیگر التهاب است (علاوه بر درد، گرمی و قرمزی) و نشانه شایع آرتروز زانو است. علاوه بر این، واقعا امکان دارد افراد مبتلا به آرتروز زانو حس کنند یا کلیک خوردن یا گیر کردن را در مفصل زانو بشنوند.

6- به هر گونه تغییر یا بدتر شدن علائم دقت داشته باشید. علائم آرتروز می توانند بتدریج رخ داده و اغلب با بدتر شدن شرایط پیشرفت کنند. اگر یاد بگیرید تا الگوهای علائم آرتروز را شناسایی کنید ممکن است به تمییز دادن (در تشخیص دادن) آن از دیگر دردهای زانو به شما کمک کند.

· افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید اغلب دوره های بدتر شدن این وضعیت وضعیت به نام بدتر شدن شرایط بیماری (حاد شدن وضعیت بیماری یا Flare) را تجربه می کنند. در طی این دوره ها، علائم شدیدتر شده، به اوج می رسند، و سپس مجددا خفیف می شوند.

7- به دنبال توصیه پزشکی باشید. در صورتی که یکی یا تعداد بیشتری از علائم فوق را تجربه می کنید، با یک دکتر مشورت کنید که آیا از آرتروز زانو رنج می برید یا خیر.

· دکتر، زانوی شما را به منظور علائمی مانند تورم، قرمزی و گرمی چک کرده و دامنه حرکتی آن را نیز بررسی خواهد کرد. اگر دکتر شما مشکوک به این باشید که احتمالا از آرتروز رنج می برید، امکان اینکه به شما انجام تست های زیر را به منظور تأیید تشخیص پزشکی پیشنهاد دهد وجود دارد:

· تست های آزمایشگاهی به منظور آنالیز مارکرهای آرتروز در خون، ادرار و/ یا مایع مفصلی شما. مایع مفصلی با وارد کردن یک سوزن به درون فضای مفصلی از طریق مکش جمع آوری می شود.

· تصویر برداری با اولتراسوند به منظور به تصویر کشیدن بافت های نرم، غضروف و ساختارهای حاوی مایع مفصلی در زانوی شما. همچنین ممکن است اولتراسوند برای هدایت قرارگیری سوزن در طی مکش مایع مفصلی استفاده شود.

· تصویربرداری با اشعه ایکس تا از دست رفتگی غضروف و آسیب به استخوان و /یا خارهای استخوانی را به تصویر بکشد.

· تصویر برداری به شیوه مقطع نگاری رایانه ای (CT) برای اینکه استخوان های داخل زانو را به تصویر بکشند. تصاویر CT از زوایای مختلف زانوی شما گرفته می شوند و سپس برای ساخت نماهای مقطعی از ساختارهای داخلی با یکدیگر ترکیب می گردند.

· تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) را می توان برای تولید تصاویر مقطعی با جزئیتر (با جزئیات بیشتر) از اطراف بافت های نرم در داخل زانوی شما استفاده کرد، مانند غضروف، تاندون ها و رباط ها در زانوی شما.

بخش دوم: پیشگیری از آرتروز زانو

1- کم کردن وزن. احتمالا یکی از مهم ترین درمان ها برای آرتروز کم کردن وزن است با اینکه اکثر مردم آن را کاری سخت می دانند. کم کردن مقدار وزنی که زانوهای شما تحمل می کنند، فشار وارد بر آنها و آسیب به مفصل را کاهش داده و می تواند خطر ابتلای شما به استئوآرتریت را کم کند.

2- فعالیت های خود را تغییر دهید یا اصلاح کنید. شاید محدود کردن برخی فعالیت ها ضروری باشد و یاد گرفتن شیوه های تمرینی جدید به منظور پیشگیری یا کاهش آسیب آرتروز مفید واقع شود.

· ورزش آبی گزینه ای عالی برای بیمارانی است که مشکلات زانو دارند.

· استفاده از یک عصا یا چوب زیر بغل در دستی که در سمت مقابل زانوی آسیب دیده است به کم کردن نیاز قرارگیری وسیله کمکی بر روی زانو کمک خواهد کرد.

3- مکمل های مفصلی مصرف کنید. بسیاری از مکمل ها حاوی مولکول هایی هستند که به طور طبیعی د بدن ساخته می شوند، مانند گلوکزآمین و کندروایتین سولفات، و برای سلامتی غضروف در مفاصل زانوی شما مهم هستند.

· با اینکه احتمال دارد مکمل های مفصلی درد را کنترل کنند، اکنون مشخص شده که آنها غضروف را بازسازی نمی کنند. مطالعات برجسته نشان داده اند که هیچ مزیت بهتری نسبت به شبه دارو وجود ندارد اما خطرات آن حداقلی هستند (به جز از لحاظ مالی برای شما)، به همین دلیل اکثر پزشکان ارتوپد توصیه می کنند که آنها را امتحان کنند.

· برخی پزشکان توصیه می کنند تا از مکمل های مفصلی به مدت دوره 3 ماهه، استفاده کنید و ببینید که آیا کمکی به شما می کنند یا خیر.

· مکمل های مفصلی بدون نسخه معمولا توسط FDA کنترل نمی شوند. شاید بهتر باشد تا قبل از مصرف این مکمل ها با دکتر خود مشورت کنید.

بخش سوم: درمان آرتروز زانو

1- فیزیوتراپی انجام دهید. تقویت عضلات اطراف مفصل زانو ممکن است به کاهش وزن اعمال شده بر روی زانو کمک کند. جلوگیری از تحلیل رفتن (آتروفی) عضلات بخش مهمی از حفظ استفاده کاربردی زانو و کاهش آسیب به مفصل محسوب می شود.

2- داروهای ضد التهابی مصرف کنید. داروهای ضد درد و ضد التهابی تجویزی و بدون نسخه (مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی یا NSAIDها) داروهایی هستند که کمک به درمان درد و همچنین التهاب در زانو می کنند.

· همیشه قبل از اینکه اقدام به درمان آرتروز به کمک داروهای بدون نسخه نمایید، مخصوصا اگر داروهای دیگری را نیز به منظور درمان آرتروز مصرف می کنید، با دکتر خود مشورت کنید.

· هیچ موقع مصرف هر دارویی توسط شما (مقدار تجویز شده دارو یا دوز مصرفی) از حد پیشنهادی فراتر نرود، از جمله داروهای ضد التهابی که بدون نسخه هستند. مصرف بیش از حد NSAIDها می توانند جان و سلامتی را به خطر بیاندازند.

3- آمپول هیالورونیک اسید به زانوی خود تزریق کنید. هیالورونیک اسید کمک به روان سازی مفصل می کند که به طور طبیعی در مایع مفصلی زانوی شما یافت می شود. اگر از آرتروز رنج می برید، هیالورونیک اسید طبیعی موجود در زانوی شما، رقیقتر شده و کم اثرتر می گردد (تأثیر آن کم می شود).

· امکان دارد دکترتان به شما تزریق هیالورونیک اسید به مفصل زانوی شما را پیشنهاد کند (به آن مایع مصنوعی مفصل یا مکمل روانساز نیز می گویند).

· با اینکه این تزریق ها برای همه افراد مفید نیست اما می توانند علائم را به مدت 3 تا 6 ماه تسکین دهند.

استفاده از استروئیدها یا داروهای ضد روماتیسمی

4- اگر لازم است که از کورتیکواستروئیدها یا داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری استفاده کنید از دکتر خود بپرسید. تعدادی داروی تجویزی برای درمان آرتروز موجود هستند. با دکتر خود مشورت کنید تا ببینید برای برخی از این گزینه های درمانی، کاندیدا یا گزینه مناسبی هستید یا خیر.

· داروهای ضد روماتیسمی تعدیل کننده بیماری (مانند متوترکسات یا هیدروکسی کلروکین) سیستمی ایمنی شما را یا کند می کنند یا از حمله به مفاصل شما توسط آن جلوگیری می کنند.

· داروهای بیولوژیک (اتانرسپت یا اینفلکسی ماب) مولکول های پروتئینی مختلفی را در پاسخ ایمنی منجر شونده به آرتروز درگیر هستند را هدف قرار می دهد.

· کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزون و کورتیزون) التهاب را کاهش داده و سیستم ایمنی را سرکوب می کنند. این داروها را هم می توان به صورت خوراکی تجویز نمود یا مستقیما به داخل مفصل دردآور تزریق کرد.

5- با دکتر خود مشورت کنید که آیا نیاز به جراحی دارید یا خیر. در صورتی که درمان های محافظه کارانه درد آرتروز را کاهش ندهند یا برای جلوگیری از آسیب بیشتر کافی نباشند، شاید نیاز به جراحی مانند اتصال مفصل یا تعویض مفصل داشته باشید.

· در طی جراحی اتصال مفصل، دکتر شما دو انتهای دو استخوان موجود در مفصل را برخواهد داشت و سپس دو انتهای مذکور را در هم چفت می کند تا زمانی که به شکل یک واحد سخت و محکم بهبود پیدا کند.

· در طی جراحی تعویض مفصل، دکتر شما مفصل آسیب دیده را برداشته و آن را با نوع مصنوعی جابجا می کند.

تهیه کننده : توپ تاپ